Rewolucja wegańska w sieci 

Od kilku lat na całym świecie rośnie liczba jaroszy, wegan i wegetarian. Podczas, gdy wegetarianie sprzeciwiając się mordowaniu zwierząt, nie jedzą mięsa, nie noszą skórzanej odzieży i akcesoriów, weganie są jeszcze bardziej radykalni w swoich deklaracjach. W ramach protestu przeciwko cierpieniu istot żywych, nie spożywają nabiału, nie użytkują także żadnych dodatków odzwierzęcych. Co przez to można rozumieć, nie używają kosmetyków i detergentów, które zawierają składniki pochodzenia zwierzęcego, dokładnie badając skład wykorzystywanych produktów.

Jak popularyzacja poglądów zmienia rynek produktów i usług? O ile jeszcze na początku dekady zjawisko było traktowane jako moda czy chwilowa fanaberia, dziś widać wyraźnie, że trend powszechnieje. Rynek nie pozostaje obojętny na potrzeby społeczne, zwłaszcza, że wybory wegakonsumentów dotyczą tak wielu branż (FMCG, moda, uroda i zdrowie, HoReCa czy media i wiele innych). Postanowiłam przyjrzeć się, jak wyglądają dyskusje na temat weganizmu w sieci. Czy jest w nich potencjał sprzedażowy? O których markach w kontekście zmian mówi się najczęściej? Która branża może jeszcze skorzystać na byciu „vega”? Gdzie szukać inspiracji? 

DEKLARACJE

Na wstępie przeanalizowałam, jaka jest liczba wszystkich deklaracji, które zamknąć można w słowach “przechodzę na weganizm” czy “rzucam mięso”. Od 2016 roku, do połowy 2019 liczba stwierdzeń tego typu w polskiej sieci publicznej to 23 462 wzmianek. 

Przyrost tego typu postów analogicznie do okresu poprzedzającego (lata 2013-2016) można szacować na +1150%.

Nie ulega zatem wątpliwości (mając nawet na uwadze, że nie za każdą deklaracją idzie realna zmiana), nie tylko przybywa w Polsce wegan, ale też ludzie nie boją się mówić o tym głośno.

Sprawdziłam też, jakie są najczęstsze powody odrzucenia produktów pochodzenia zwierzęcego bazując na publikacjach online (w oparciu o analizę jakościową Sentione). Są to kolejno:

• empatia w stosunku do zwierząt
• chęć prowadzenia zdrowszego trybu życia 
• obawa o los naszej planety (szeroko rozumiana ekologia)

Przykłady deklaracji

Open eyes economy

Nie będąc obojętnym wobec powyższych, rynek zaczął reagować dynamicznie. Wiele przedsiębiorstw wprowadziło usługi czy produkty przyjazne weganom. Marki, które zdecydowały się na wprowadzenie i promowanie linii produktów wegańskich,  deklarują swoje zaangażowanie i odpowiedzialność społeczną, czyli elementy kluczowe w budowaniu świadomej społecznie marki. Jeszcze nigdy dotychczas rynek nie był tak nasycony świadomymi społecznie produktami. Genezy takiego stanu można doszukiwać się w masowym dostępie do informacji, za co odpowiedzialny jest oczywiście internet. Na naszych oczach dokonuje się rewolucja, zarówno konsumenta, jak i producenta. Sięgając po produkty marek vege, organic czy eko, odmieniamy rynek, kształtując jego nową jakość. 

W parze z wega idzie ekologia, a wraz z nią zero waste, no plastic czy bio, które mocno nacechowały wszystkie branże. Są sektory gospodarcze, które zmiany czują najsilniej – modowa, motoryzacyjna, HoReCa czy FMCG i beauty. 

Płeć osób dyskutujących na temat Wega-produktów (styczeń – czerwiec 2019)

O produktach i usługach wegańskich dyskutują w sieci przede wszystkim kobiety. Ponad 60% wpisów na ten temat w pierwszej połowie 2019 roku zostało opublikowanych przez panie.

Źródła dyskusji o produktach wegańskich

Gdzie w sieci szukać dyskusji na temat produktów wegańskich? W pierwszej połowie 2019 roku najpopularniejszym źródłem dyskusji był zdecydowanie Facebook, na drugim miejscu Youtube. Podium należy także do portali, wśród których znaleźć można strony takie jak:

1. Wykop.pl 
2. Pudelek.pl 
3. Wiadomości.wp.pl 

FMCG wega trend

Produkty wegańskie stanowią nową, atrakcyjną innowację na półkach spożywczych.

Jakie są fakty i liczby?

• Popyt na żywność bezmięsną w 2017 roku wzrósł o 987%. Przewidywano, że będzie to największy trend żywnościowy w nadchodzących latach.
  
• Zgodnie z Google trends wyszukiwania na temat wegańskich artykułów zwiększyły się czterokrotnie w ciągu ostatnich 5 lat. Obecnie zyskują prawie trzykrotnie większe zainteresowanie aniżeli frazy “wegetariańskie” i “bezglutenowe”.
• Po produktach typu bio, organic i dla wegetarian, wegańska oferta to kolejna odmiana mająca na celu przyciągnięcie bardziej świadomego konsumenta, choć również tego spragnionego nowości, poszukującego urozmaicenia i odświeżenia dotychczas używanych produktów.
  
• Wegańskie produkty w swoim portfolio wprowadziły już największe koncerny z branży FMCG, takie jak Danone czy Coca-Cola.
• Szacuje się również, że światowy rynek roślinnych napojów alternatywnych dla mleka, wzrasta w Polsce o kilkadziesiąt procent od 3 lat. (np. sam Danone zainwestował $60 milionów w produkty bezmleczne w 2018 roku).

Ciekawostka – na fali popularności diet roślinnych powstał również fleksitarianizm (dieta polegająca na ograniczaniu mięsa i spożywaniu ograniczonej ilości posiłków zawierajacych jego pochodne) i dieta semiwegetariańska (dieta polega zwykle na wykluczeniu mięca czerwonego takiego jak wieprzowina i wołowina, a dopuszcza mięso białe – drób i ryby), o których w  pierwszej połowie 2019 roku pojawiło się w polskiej sieci ponad cztery razy więcej wzmianek niż do analogicznego okresu w 2018.

Dyskusje internautów na temat diet bez laktozy, bez glutenu, weganizmu i wegetarianizmu

Weźmy zatem na warsztat MLEKA ROŚLINNE… Alternatywą dla potraw pochodzenia odzwierzęcego są produkty roślinne. W Polsce coraz częściej zarówno na półkach sklepowych jak i kawiarniach spotkać można zamienniki mleka, jogurtów czy serów. W parze za poszerzającą się ofertą sklepową, wzrasta także liczba wzmianek na temat napojów (co wiąże się także z popularyzacją diety bez laktozy).

Mleko bez mleka – najpopularniejsze “mleczne” napoje roślinne w pierwszej połowie 2019 roku:

Najczęściej wspominane w sieci w pierwszej połowie 2019 roku było zatem kolejno „mleko”:
– kokosowe
– migdałowe
– sojowe

Najrzadziej wzmiankowano o mleku konopnym. Najwięcej pozytywnych wzmianek odnosiło się do mleka owsianego. Mleko konopne wzbudzało u internautów najwięcej negatywnych emocji (nieco ponad 3% wszystkich wypowiedzi o napoju).

Lody wegańskie

W polskiej sieci pojawia się coraz więcej publikacji na temat lodów wegańskich. Mają w tym swój udział zarówno lody naturalne – z manufaktur lodów tradycyjnych jak i globalnych producentów – takich jak Magnum (Unilever), Ben&Jerry (Unilever) czy Häagen-Dazs (General Mills). Najintensywniejsze dyskusje na ten temat toczą się naturalnie w okresie wakacyjnym. Wówczas to można zaobserwować znaczny przyrost pytań dotyczących lodów, które nie zawierają laktozy.

Podczas gdy prawie 30% opinii o wegańskich lodach nacechowanych jest pozytywnie, w sieci na ten temat wypowiadają się przede wszystkim kobiety (64,68%).

Chmura słów kluczowych dla „lodów wegańskich”:

Wydźwięk wypowiedzi na temat lodów bez składników pochodzenia zwierzęcego w pierwszym półroczy 2019 roku:

Wegańskie produkty na półkach sklepowych

Sieci sklepów spożywczych wychodzą naprzeciw oczekiwaniom wegetarian i wegan, wprowadzają produkty bezmięsne także pod markami własnymi – są to przede wszystkim produkty spożywcze. Wegańską ofertę znaleźć można na półkach Biedronki – Food Veggie, Lidla w sekcji Naturalnie, Tesco, Carrefour, Auchan i wielu innych.  Warto odnotować, że Lidl oraz Carrefour, w myśl polityki “no waste” wprowadziły w tym roku na przykład możliwość pakowania produktów garmażeryjnych we własne pojemniki klientów. 

Który market spożywczy najczęściej pojawia się w dyskusjach na temat wege i wega produktów?

Największe natężenie dyskusji związanych z wegańskim asortymentem sklepowym miało miejsce w kontekście Lidla, 25 i 26 oraz 27 marca. Dyskusje dotyczyły promocji – tygodnia zdrowej żywności oraz specjalnej oferty produktowej sklepu. Największe poruszenie wśród internautów wywołało wprowadzenie do oferty bezmięsnych klopsów i  burgerów.

Wega HoReCa

Kiedy wiemy już, które sklepy mają w swej ofercie produkty bez mięsna, warto ustalić najbardziej wegańskie miasta.

Ranking 10 najbardziej przyjaznych weganom miast na świecie wg Happycow.com

1. Londyn
2. Berlin
3. Nowy Jork
4. Portland
5. Tel Aviv
6. Los Angeles
7. Warszawa
8. Toronto
9. Praga
10. Paryż

Restauracje i kawiarnie

Autorzy badania Happy Cow, doliczyli się w stolicy Polski 47 wegańskich lokali i 112 przyjaznych wegetarianom.

Wśród topowych lokali wymienione zostały między innymi – restauracje sushi Edamame i Youmiko Vegan Sushi, włoska restauracja Leonardo Verde, Vegan Ramen Shop, Vege Miasto, Lokal Vegan Bistro i Vege Bistro. Zarówno w Polsce jak i w samej Warszawie, przybywa restauracji oferujących kuchnię Bliskiego Wschodu w tym FalafeLove, Vegan Na Moliera, Tel Aviv, Falafel Bejrut, Keboom.
Lecz to nie wszystko, od 2018 roku w menu wielu sieciowych stacji benzynowych znaleźć można nie tylko kanapki wegańskie, ale także hot-dogi i napoje. Ba! Sieciówki takie jak KFC do swojej oferty na stałe wprowadziły bezmięsne kanapki, co spotkało się z bardzo pozytywnym odbiorem w sieci (27% pozytywnych wzmianek na temat wegańskiego menu w sieciówkach w 2018).

Na podstaswie goetagowania postów publicznych w SentiOne, możemy określić, że o wegańskich lokalach w 2018 roku, najczęściej pisano kolejno w Warszawie, Wrocławiu, Łodzi, Katowicach, Krakowie, Poznaniu, Bydgoszczy oraz Trójmieście.

W 2018 roku najwięcej wzmianek na temat restauracji i kawiarni wegańskich pojawiło się na Facebooku, Instagramie oraz portalach internetowych (analigicznie do dyskusji o weganizmie). Jednak wśród top 10 źródeł wypowiedzi z 2018 roku, pojawiają się nie tylko portale społecznosciowe, ale między innymi tripadvisor.com czy turystykawp.pl. Spośród kilkunastu tysięcy recenzji i komentarzy blisko 25% ma wydźwięk pozytywny. Nie dziwi fakt, że o restauracjach wegańskich i wegańskich najczęściej w sieci dyskutują kobiety. Poza lokalami coraz częściej na mapach gastronomicznych znaleźć można kawiarnie z wegańską ofertą. Badanie wykazało, że dyskusje o kawiarniach wegańskich zawierają liczne słowa, których znaczenie niejeden z nas musi googlować. Tak też stało się w moim przypadku… W parze z kawianiami pojawiły się słodycze. Projekt dotyczący wegańskich ciast w pierwszym półroczu 2019 roku liczył ponad 5 tysięcy wzmianek, wśród których w chmurze słów kluczowych królował TOFURNIK (to słowo wprawiło mnie w chwilę zdumy) oraz wegańskie pączki.

O wegańskich pączkach w Polsce, konsekwentnie od trzech lat, najczęściej dyskutujemy przy okazji Tłustego Czwartku. Nie dziwi więc, że to czwartki są najpopularniejszym dniem dyskusji na ten temat.

Skoro było o pączkach, to teraz dla równowagi, mała analiza diet czyli cateringu pudełkowego.

Na temat diety pudełkowej w sieci opublikowano w pierwszym półroczu 2019 roku, 67 tysięcy, zaledwie 1% dyskusji dotyczył pudełkowej diety wegańskiej. Warto nadmienić, że ogólny wydźwięk dyskusji na temat diet pudełkowych jest w Polsce pozytywny, prawie ⅓ wzmianek nacechowana jest dobrymi emocjami. Mniej jemy, ktoś za nas gotuje a my chudniemy…endorfiny rosną 🙂 Najpopularniejszym źródłem dyskusji na temat cateringu dietetycznego jest Facebook. Największą liczbę wzmianek na ten temat można zaobserwować w pierwszych tygodniach stycznia.

Tak przy okazji lokali, jedzenia i weganizmu… Czy wiecie, że… sieć Hilton wprowadził na rynek pierwszy na świecie całkowicie wegański pakiet hotelowy. Jak wynika z materiałów prasowych, hotel jest całkowicie wolny od produktów pochodzenia zwierzęcego i materiałów wytwarzanych ze zwierząt. Materiały takie jak pióra i skóry zastąpiono nowatorskimi wegańskimi alternatywami. Ponadto coraz częściej w sieci znaleźć można hotele “przyjazne weganom”. Liczba dyskusji na ten temat wzrasta. Podczas gdy w 2016 próżno było szukać wzmianek na ten temat, w ciągu ostatnich 24 miesięcy znaleźć można w social media już kilkaset wątków otwierających dyskusje o wegańskich pensjonatach i hostelach. Co więcej, na rynku pojawiły się także pierwsze wegańskie spa.

Wegańskie kosmetyki

Kosmetyki to temat na osobne badanie! Rośnie świadomość konsumencka, a wraz z nią zainteresowanie składem, etykietami i biodegradowalnością kosmetyków. Na rynku pojawia się coraz więcej specyfików eko, vege czy vega – od lakierów do paznokci po kremy. Kosmetyki wegańskie to takie, które mało, że nie są testowane na zwierzętach, to dodatkowo w swoim składzie nie mają żadnych substancji pochodzenia odzwierzęcego. Po tego rodzaju specyfiki sięgają nie tylko osoby, które wykluczyły mięso ze swojej diety, ale również te, którym zależy na produktach naturalnych i wysokiej jakości… Dlatego też nurt ten przeplata się w sieci z ideą DYI (do it yourself). Samodzielny wyrób pozwala mieć pełną świadomość wszystkiego, co wchodzi w skład preparatów z których korzystamy.

Kosmetyki wegańskie w 2019 roku cieszą się pozytywnymi opiniami polskich internautów… lub raczej internautek, ponieważ prawie 95% wypowiedzi popełnionych zostało przez kobiety

#vegan ma na Instagramie ponad 60 tysięcy zdjęć, z czego większość dotyczy diety, przepisów i składników kulinarnych. Jednak według SentiOne, w polskim internecie słowo „wegańskie” (czy wegetariańskie) w zestawieniu z „kosmetyki” pojawiło się ponad 15 tysięcy razy w 2018 i z miesiąca na miesiąc liczba ta rośnie. Wielu ludzi nie ma świadomości, co dokładnie znajduje się na ich łazienkowych półkach. Wzrost liczby dyskusji na temat tego, co kryją w składach nasze kremy, szampony i żele do kąpieli, nie umyka uwadze coraz większej liczbie konsumentów, co można zaobserwować w sieci. Wiedzą o tym na pewno polskie marki takie jak Ziaja, Joanna, Resibo czy Miya Cosmetics oraz wiele innych. Od kilku lat powstają już całe serie produktów do pielęgnacji oznaczonych dopiskiem „vege”. 

W pierwszym półroczu 2019 roku do przedsiębiorstw propagujących kosmetyki wegańskie w sieci należeli przede wszystkim:

• LIDL POLSKA
• ROSSMANN POLSKA 
• Sephora Polska

na półkach których znalazły się produkty wega specjalnie promowane w sieci.

Influencerzy świata wegańskiego

W 2019 Wśród polskich top influencerów weganizmu w sieci, znajdują się kanały NGO, a wśród nich:

• Fundacja Międzynarodowy Ruch Na Rzecz Zwierząt Viva!

• Fundacja Daj Herbatę

Ponadto fanpage  – Odmładzanie Na Surowo (117 tysięcy fanów). Za sprawą nowej linii kosmetyków oraz launchu własnej marki cateringu pudełkowego, wśród propagatorów wegańskiego trendu znaleźć można także Ewę Chodakowską.

Wegańscy TOP autorzy instagrama – pierwsza połowa 2019 roku

1. instagram.com/juszes
2. instagram.com/owsianapl
3. instagram.com/kasiawarnke
4. instagram.com/idainhappyland
5. instagram.com/joannakrupa

Najpopularniejsze blogi poruszające tematykę Kuchni wegańskiej w pierwszej połowie 2019 roku

1. Olga Smile
2. Kuchnia Agaty
3. Jadłonomia

Podsumowując…

Donald Watson stworzył termin „weganizm” w 1944 roku. Od tego czasu zainteresowanie weganizmem rozwija się nieprzerwanie. Wciągu 5 lat liczba wzmianek na temat wykuczania produktów odzwierzęcych wzrosła o kilka tysięcy procent. Weganizm przestał być tylko dietą wykluczającą mięso, a zaczął całą ideologią. Najwięcej na ten temat publikują w Polsce kobiety, a trzy czwarte wspomnianych dyskusji toczy się w mediach społecznościowych. Ponieważ konfiguracja projektu w Sentione wymaga dokładnego predefiniowania badanego tematu, mój wpis porusza ledwie kilka aspektów związanych z dyskusjami na temat weganizmu w sieci. Jestem przekonana, że różne aspekty związane z byciem WEGE możemy analizować w nieskończoność.